چرا نخبگان مهاجرت می‌کنند؟
تاریخ انتشار: ۳ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۱۴۶۷۱
آفتاب‌‌نیوز :
دکتر علی تهمک با اشاره به اینکه نخبه به معنای افراد برگزیده در تخصص‌های مختلف است، اظهار کرد: نظریه‌های مختلفی در زمینه حفظ نخبه وجود دارد اما باید به واقعیت‌هایی که در جذب و دفع نخبه وجود دارد توجه کنیم.
وی ادامه داد: واقعیت این است اگر می‌خواهیم به نخبه پروری و سپس حفظ و جذب نخبه در جامعه بپردازیم باید ببینیم در لایه‌های اجتماعی در کدام نسل نخبه بیشتری وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این پژوهشگر حوزه کار و مهاجرت در توضیح نسل‌های مختلف اجتماع گفت: اولین نسلی که بیشتری نخبه را دارد نسل Y است این نسل سنین ۲۵ تا ۴۰ سال را تشکیل می‌دهد. گروه دیگر نسل Z هستند که سنین بین ۱۳ تا ۲۵ سال را تشکیل می‌دهند و بعد از نسل Y بیشترین نخبه را دارند. گروه سوم نسل X است، این نسل سنین ۴۰ تا ۵۵ سال جامعه هستند و پدران نسل Z هستند. نخبه‌های گروه بعد که نسل α (آلفا) نام دارند سنین زیر ۱۴ سال هستند که هنوز استعدادیابی نشده‌اند.
نخبه‌های ناراضی می‌روند
تهمک در پاسخ به اینکه امروز با مهاجرت نخبه‌های کدام نسل مواجه هستیم، توضیح داد: بیشترین نخبه‌های ناراضی که نمی‌توانیم آنها را در کشور نگه داریم جزو نسل Y و نسل Z هستند. چون هویت نسل Y اقتصاد و خانواده است و عمده نگرانی آنها آینده فرزندان و درآمد است.
وی با اشاره به انگیزه مهاجرت نسلی دیگر هم افزود: البته نسل Z هم به دنبال مهاجرت است چون عمده نگرانی آن چشم انداز تحصیلی و آینده شغلی است و وقتی نتوانیم آنها را قانع کنیم آنها هم ناراضی هستند و از کشور خارج می‌شوند.
این پژوهشگر با بیان اینکه وظیفه حکومت‌ها این است که زمینه لازم برای رشد نخبه‌ها با علم روز دنیا را فراهم کند گفت: ایران جزو ۱۰ کشور برتر دنیا در تعداد دانشجو در ۱۰ دانشگاه برتر آمریکا و دنیاست. برای کشورهای دنیا این موضوع به فرصت تبدیل شده اما برای ما معضل است؛ چون تمامی این کشورها به جز ایران جزو G۲۰ هستند یعنی جزو بیست کشور برتر اقتصاد دنیا هستند و فقط ایران در جمع آنها نیست.
تهمک اضافه کرد: کشورهای دیگر خودشان حامی نخبگانی که مهاجرت می‌کنند هستند و بعد از بازگشت نخبگان به کشورشان بیشترین امکانات استخدامی را در اختیارشان قرار می‌دهند اما در ایران حمایت نمی‌شوند. همچنین نخبگان کشورهای دیگر از تمام اقشار جامعه هستند اما در ایران نخبگان جزو قشر متوسط رو به بالا هستند.
شکوفایی استعداد نخبگان فقط در قشر متوسط رو به بالا
این پژوهشگر اظهار کرد: پس نخبگان قشر متوسط رو به بالا در کشورهای دیگر تحصیل می‌کنند و استعدادشان شکوفا می‌شود و متاسفانه در خدمت کشورهای دیگر قرار می‌گیرند و دیگر به ایران باز نمی‌گردند اگر هم بازگردند بعد از مدتی مجددا مهاجرت می‌کنند.
وی ادامه داد: واقعیت این است این قشر متوسط رو به بالا است که با این وضعیت ارز توانایی مهاجرت و تحصیل در کشورهای دیگر را دارند. متاسفانه ما قشر نخبه‌ای داریم که در طبقات متوسط و پایین جامعه هستند و متاسفانه در داخل ایران نیز پست‌های مدیریتی نمی‌گیرند که به نوعی نخبه‌های تلف شده هستند.
ضرورت تزریق امید و هویت بخشی به نخبگان
وی افزود: برای اینکه بتوانیم نخبگان را در کشور حفظ کنیم هیچ راهی نداریم به جز اینکه به نخبگان هویت و امیدواری بدهیم و عمده نگرانی هایشان را حل کنیم.
پژوهشگر حوزه کار و مهاجرت با بیان اینکه هیچ کسی و هیچ نخبه‌ای از روی دلخوشی مهاجرت نمی‌کند، گفت: مثلا نسل Y اکثرا میگویند از ما که گذشت برای آینده فرزندانمان مهاجرت می‌کنیم. نسل Z می‌گوید اینجا بمانیم که چکار کنیم وقتی آینده‌ای نداریم.
این پژوهشگر حوزه مهاجرت اظهار کرد: برای تغییر این شرایط باید به فکر به کارگیری نخبگان در جایگاه مناسبشان باشیم و امید را به آنها برگردانیم.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: مهاجرت مهاجرت نخبگان کشورهای دیگر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۱۴۶۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«مهاجرت» توازن توانمندی‌های توسعه‌ای را دگرگون می‌سازد
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، بافتار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی هر جامعه‌ای، بستر ویژ‌ه‌ای برای فعالیت‌های علمی جامعه‌شناختی فراهم می‌سازد و این بافتار در سبک و رویکرد حاکم بر کار جامعه‌شناس و ماهیت فعالیت‌های جامعه‌شناختی بازتاب می‌یابد.
اصغر میرفردی (دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز) در مقاله‌ای با عنوان «مروری بر مطالعات جامعه‌شناختی در زمینه آموزش، مهاجرت و
تحولات توسعه‌ای در ایران» به این موضوع اشاره می‌کند که کارل مانهایم (Karl Mannheim) معتقد است نظریه‌ها و فعالیت‌های جامعه‌شناختی از نظر شناخت‌شناسی، بازتاب زمانه و زمینە کنش‌گران این حوزه تخصصی است.
* سیر شکل‌گیری و فعالیت‌های رشته جامعه‌شناسی در ایران
این پژوهشگر می‌نویسد: رشته «جامعه‌شناسی» در ایران، همزمان با تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ خورشیدی مورد توجه قرار گرفت و با پیش‌گامی زنده‌یاد، غلام‌حسین صدیقی، مانند یک رشتە تخصصی بنیان نهاده شد.
او در ادامه می‌دهد که سیر شکل‌گیری و فعالیت‌های رشته جامعه‌شناسی در ایران را می‌توان در چند دوره گوناگون دسته‌بندی کرد:
دوره پایه‌گذاری رشتۀ جامعه‌شناسی: از زمان تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ تا تأسیس مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران در سال ۱۳۳۷ خورشیدی را می‌توان جزء این دوره دانست. دوره تثبیت و گسترش: این دوره از تأسیس مؤسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعی دانشگاه تهران تا زمان انقلاب سال 57 را دربرمی‌گیرد. دوره آموزش‌محور و تغییرات ساختاری: این دوره که از57 تا میانه دهه ۱۳۷۰ را در برمی‌گیرد، به پیروی از تغییرات انقلابی و برنامه انقلاب فرهنگی پس از انقلاب، با تغییر در نیروی انسانی، محتوای آموزشی و فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی همراه بود. فعالیت‌های این دوره بیشتر آموزشی بود و از میزان فعالیت‌های پژوهشی سال‌های پیش از انقلاب، تا انداز‌ه‌ای کاسته شد. دوره تشکل‌یابی دوباره و آموزش-پژوهش‌محوری: این دوره از میانه دهه ۱۳۷۰ تاکنون را در برمی‌گیرد و تفاوت‌هایی را در دولت‌های چهارگانه به خود دیده است، گاه فعالیت‌های جامعه-شناختی مورد اقبال واقع شده و گاه نیز با محدودیت‌ها و موانعی روبه‌رو بوده‌اند. رشته‌ها و گرایش‌های علوم اجتماعی و تحصیلات تکمیلی در این دوره گسترش یافتند. جابجایی محل زندگی فرد از یک منطقه به منطقه و یا سرزمین دیگر را مهاجرت میگویندمیرفردی توضیح می‌دهد که با گسترش واحدهای دانشگاهی همچون دانشگاه آزاد، دانشگاه پیام‌نور و دانشگاه علمی‌کاربردی، رشته‌های علوم اجتماعی نیز گسترش یافتند؛ اما چنین گسترشی در همۀ دانشگاه‌ها و مناطق کشور، کیفیت مطلوب و مورد انتظار را به همراه نداشته است.
* تعریف مهاجرت از منظر جامعه شناسی
او در ادامه به این موضوع اشاره می‌کند که جابجایی محل زندگی فرد از یک منطقه به منطقه و یا سرزمین دیگر را مهاجرت میگویند. در تعریفی دیگر، بر پایە دانشنامە جمعیت‌شناسی مهاجرت، تغییر مکان افراد، یا گروه‌هایی از افراد، که با تغییر دائمی یا نیمه دائمی محل سکونت خود همراه است.
این نویسنده معتقد است که عامل مهمی که نقش مهاجرت را در پیوند با وضعیت توسعه تحلیل می‌کند، آموزش است. مهاجرت سرمایە انسانی یا جمعیت در سن فعال و ماهر و متخصص از یک منطقه به منطقه دیگر، می‌تواند توازن توانمندی‌های توسعه‌ای را دگرگون سازد.
* رابطه مهاجرت و توسعه جامعه
در این مقاله آمده است که مهاجرت سرمایه انسانی به خارج از کشور، نقش تعیین‌کنند‌ه‌ای در وضعیت توسعه‌ای کشورهای جهان سومی دارد. رسالت جامعه‌شناسی و جامعه‌شناسان در این فراگرد، مهم است و میزان توجه آنها به مهاجرت و زمینه‌ها و پیامد‌های آن، نقش مهمی در پویایی و توسعه جامعه دارد.
در ادامه می‌نویسد با توجه به فعالیت ۹۰ سالۀ جامعه‌شناسی در ایران، این نوشتار در پی مرور مطالعات مهاجرت در ایران است و به این پرسش پاسخ دهد که جامعه‌شناسی ایران چه فعالیت‌هایی در زمینه مهاجرت، آموزش و توسعه داشته است؟
* مطالعات مهاجرت و جامعه‌شناسی در ایران
به زعم میرفردی جامعه‌شناسی در ایران متناسب با تحولات اقتصادی و اجتماعی، تحولات چندگانه‌ای را به خود دیده است. در پی تغییرات در سبک و میزان مهاجرت در ایران، مطالعات علوم اجتماعی به ویژه جامعه‌شناختی در زمینه مهاجرت نیز دچار تحولات مرتبط با تغییر سبک مهاجرتی شدند.
مطالعات مهاجرت در ایران نشان داد که مهاجرت فزاینده موجب خالی شدن مناطق مهاجرفرست از سرمایه و نیروی انسانی فعال می‌شود و منجر به بازتولید عقب‌ماندگی در این مناطق شده است.
* تاثیرات مهاجرت سرمایه‌های انسانی به خارج از کشور
به گفته این پژوهشگر افراد جوان، تحصیلات و مهارت بیشترین سهم از مهاجران به شهر‌های بزرگ را دارند. مهاجرت این دسته از افراد موجب توسعۀ نابرابر مناطق کشور و بازتولید توسعه نیافتگی مناطق کم‌برخوردار می‌شود.
بدین‌ترتیب نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که مهاجرت سرمایه‌های انسانی به خارج از کشور، گردانە بازتولید عقب ماندگی کشور را ایجاد می‌کند و با وجود گسترش آموزش تخصصی دانشگاهی و غیردانشگاهی در کشور، وضعیت نابسامان اشتغال در کشور، زمینۀ مهاجرت سرمایه‌های انسانی را فراهم می‌سازد.
او در انتها می‌نویسد مطالعات یک دهه اخیر نشانگر افزایش میل به مهاجرت به خارج از کشور است و میزان مهاجرت سرمایه‌های انسانی توانمند به خارج از کشور گسترش یافته است.
انتهای پیام/
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟